NL 
FR 
Iemand stort voor je ogen in, je wordt ervan verwittigd of je vindt een bewusteloos persoon. Welke zijn de goede eerste reacties?
Bewusteloosheid bevestigen
Wanneer een persoon bij bewustzijn is, ademt hij en klopt zijn hart. Daarom moet allereerst worden nagegaan of het slachtoffer gewoon is flauwgevallen of werkelijk bewusteloos is. Roep het krachtig (laten we niet vergeten dat de persoon in kwestie gehoorproblemen kan hebben), schud hem aan de arm of aan de borst.
Als er geen reactie is, kan je een milde pijnprikkel proberen, zoals een beetje knijpen in de trapezius (monnikskapspier) of in een andere spier (het is niet nodig de persoon erg pijn te doen). Als het slachtoffer niet reageert en niet beweegt heb je de bevestiging dat het bewusteloos is.
Als het slachtoffer reageert en weer bij bewustzijn komt, breng het dan in een comfortabele houding en stel het gerust door er kalm mee te praten. Maak de kleren los zodat het gemakkelijker kan ademen en bel de 112. Blijf alert terwijl je op hulp wacht.
Ademhaling? Bloedsomloop?
Het slachtoffer kan bewusteloos zijn, maar nog steeds ademen en een hartslag hebben. Het is daarom vooral nodig om de luchtwegen vrij te maken: maak knellende kleding los, til de kin op zodat de tong niet achter in de keel valt en de luchtwegen blokkeert.
Plaats vervolgens je oor net boven de mond van de bewusteloze persoon. Hoor je een ademhaling? Voel je lucht tegen je wang? Zie je de borst bewegen? In dit geval ademt hij. Leg hem op zijn zij, in een positie die de laterale veiligheidspositie wordt genoemd, om de longen te beschermen als hij moet braken.
Als de persoon niet ademt moet je snel de hartslag voelen, niet langer dan 10 seconden. Dit gebeurt best in de hals. De hartslag op de pols kan immers te zwak zijn om waar te nemen. Schuif je vingers van het midden van de hals, naast het strottenhoofd naar de zijkant, totdat je spiermassa tegenkomt. Je zou een hartslag moeten voelen ... of niet.
De noodlijn bellen
In dit stadium is het belangrijk om hulp in te roepen alvorens enig ander initiatief te nemen. Er zijn inderdaad andere middelen nodig zoals speciale uitrusting, medicijnen en gekwalificeerd personeel. Als je alleen bent, bel dan onmiddellijk de 112.
Als je hulp van een omstaander kan krijgen, stel dan voor dat deze 112 belt en de telefonist vertelt dat het slachtoffer bewusteloos is, dat het niet meer ademt en mogelijk geen hartslag meer heeft. Vraag de getuige ook zijn lijn vrij te houden om elke oproep van de 112 te kunnen beantwoorden en niet weg te gaan of alleen eventueel om de hulpdiensten te begeleiden naar de plaats waar het slachtoffer zich bevindt als de toegangsweg moeilijk te vinden is.
Reanimatie beginnen
Is het slachtoffer bewusteloos? Ademt de persoon niet? Heeft hij geen hartslag meer? Heb je om hulp gebeld? Als dat het geval is kan je beginnen met reanimeren.
Zorg er eerst voor dat de bewusteloze persoon op een hard oppervlak ligt (niet op een bed bijvoorbeeld). Is dit niet het geval en als je hem veilig kan verplaatsen, leg het slachtoffer dan op de grond.
Kniel naast het slachtoffer. Tast naar het onderste deel van het borstbeen, plaats de palm van je hand daar, de andere hand erop, en begin te drukken aan een cadans van 100 per minuut. Als je bent getraind in reanimatie kan je na 30 keer op de borst drukken afwisselen met 2 beademingen. Zo niet, dan doe je continu de hartmassage.
Kijk na 2 minuten (200 keer drukken) of er geen vreemd voorwerp in de mond zit. Indien dit het geval is probeer het dan te verwijderen als je erbij kunt. Maar dat mag de hervatting van de hartmassage niet lang uitstellen.
Ga door tot er hulp komt, tot de normale ademhaling wordt hervat. De enige reden om te stoppen mag zijn dat je zo uitgeput bent dat je zelf in gevaar komt.
Als er hulp komt
Beschrijf kort wat er is gebeurd, hoelang de persoon al bewusteloos is, wanneer om hulp gebeld werd en wanneer je begon met de reanimatie. Je hebt het slachtoffer zo de beste overlevingskans gegeven.
Lees ook:
Wat doen met iemand in coma door overmatig alcoholgebruik?
Dringende geneeskundige hulpverlening: wie en hoe?
Paniekaanval herkennen en verhelpen
Slachtoffer van een medicijnvergiftiging: reacties die levens redden
Frank VAN TRIMPONT
Geneesheer
Lees ook: Rode Kruis: Bewusteloos slachtoffer