Hoe voorkom je een aanval op straat?

Net zoals een roofdier in de natuur gaat een dader alleen te werk en observeert hij zijn prooi om diens kwetsbaarheid in te schatten. Hoe kun je vermijden dat je slachtoffer wordt? Wat zijn de kenmerken van iemand die wordt aangevallen?

Via onze lichaamstaal zenden we, nog meer dan met woorden, instinctief signalen uit over onze gemoedstoestand, over onze emoties, over wat we meemaken en onze mate van zelfvertrouwen.
Lichaamstaal speelt ook een belangrijke rol in onze veiligheid. Een onderzoek bij verschillende soorten daders toont aan dat daders de lichaamstaal van zijn slachtoffer bestuderen voor ze aanvallen.

Lichaamstaal die je kwetsbaar maakt
Iemand die anderen besteelt, bedreigt, intimideert of aanrandt houdt rekening met de situatie, met hoe geïsoleerd zijn slachtoffer is en met wat hij zou kunnen stelen. Hij probeert echter bovenal in te schatten hoe kwetsbaar die persoon is door te observeren hoe die loopt en rondkijkt.
Hij heeft vooral aandacht voor mensen die traag wandelen, naar beneden en niet rondom zich kijken, hun armen tegen het lichaam houden en kleine stappen zetten. Andere zaken waar hij op let: een vluchtige blik, friemelen met handen en voeten, hoe iemand zijn voeten opheft en hoe iemand zijn gewicht van de ene op de andere voet brengt.
Aan de hand van die houding en dat soort gedrag kan een dader inschatten hoe kwetsbaar iemand is op het vlak van zelfverdediging en hoe weinig zelfvertrouwen die persoon heeft.

Veilig en zelfverzekerd wandelen
Je bewust zijn van waar je op welk moment bent en vastberaden stappen maken het moeilijker om je fysiek of verbaal aan te vallen.

Aandachtspunten
Je houding, hoe je je hoofd houdt, hoe lang je passen zijn, hoe je je armen beweegt, wat je schouders uitstralen en het ritme waarop je stapt en je oogcontact.

Enkele tips:

• Neem voor je vertrekt even de tijd om diep in te ademen en tegelijkertijd je schouders enkele seconden omhoog te brengen. Adem vervolgens uit en laat je schouders zakken. Doe dat een paar keer.
• Wees bewust van je ademhaling en alles wat je daardoor voelt, maar probeer er niets aan te veranderen.
• Begin te wandelen en let daarbij op de fysieke gewaarwording in je voeten en benen.
• Houd je hoofd recht. Als je je kin hoger houdt, zie je er assertief uit.
• Beweeg je armen mee met je benen.
• Wandel zelfverzekerd, energiek en vastberaden. Blijf daarbij rustig, wees je bewust van alles rondom je, van alles wat je waarneemt, van je ademhaling en je omgeving.
  Als je gedachten je afleiden kan je bovenstaande gewaarwordingen gebruiken om opnieuw te focussen op hoe je wandelt en op je houding.
• Focus op een bepaald punt aan de horizon zodat je er vastberaden uitziet en potentiële daders afschrikt.
• Kijk zo nu en dan rustig rond, dat toont dat je aandacht hebt voor je omgeving en schrikt daders af.

Als een mogelijke dader je volgt
Wanneer je aandacht hebt voor je omgeving zal je veel meer zien en dan vooral degenen die jou in de gaten houden.

Als iemand te dichtbij komt:

• blijf rustig op hetzelfde tempo en even zelfverzekerd wandelen. Versnellen zou in de ogen van de dader betekenen dat hij zijn eerste doel heeft bereikt: je angst aanjagen.
• houd dan plotseling halt en wacht enkele seconden vooraleer je je omdraait.
• kijk hem aan en als hij je blijft volgen behoud je een veilige afstand van twee à drie meter. Als hij je nog blijft volgen roep je resoluut "STOP" en begeef je opnieuw op een veilige afstand zodat hij je niet kan aanraken. Je kan met een handgebaar ook een fysieke barrière creëren.
  Als je hem duidelijk laat zien dat je hem wantrouwt ontmoedig je die persoon. Vanaf dat moment ben je geen mogelijk slachtoffer meer, maar een potentieel probleem!

Denk eraan dat het belangrijkste blijft om naar een veilige plek te gaan, een verlichte plek waar er mensen of winkels zijn of vervoer, zeker als je alleen bent.

Thierry DEROUA
Hoofdcommissaris o.r.
Practicioner in Relaxotherapie en Stress en Trauma Support

Bronnen:
Uit de geest van de psychopaat: Hoe geen slachtoffer te zijn 
Omgaan met agressie

Lees ook:
Veiligheid van senioren op straat: praktische tips
Wat als je als vrouw wordt lastiggevallen in het openbaar?